Krioablacja serca to jedna z najnowocześniejszych metod leczenia zaburzeń rytmu serca. Choć sama nazwa może brzmieć dość technicznie i budzić niepokój, zabieg ten z powodzeniem stosowany jest u pacjentów z arytmiami. Jak wygląda krioablacja serca? Czego można się spodziewać po operacji? Czy to zabieg bezpieczny i skuteczny? W niniejszym artykule szczegółowo przybliżamy przebieg, cel i konsekwencje tego nowoczesnego leczenia.

Czym jest krioablacja serca i kiedy się ją stosuje?

Krioablacja serca to inwazyjna metoda leczenia arytmii, polegająca na kontrolowanym zamrażaniu określonych fragmentów tkanki serca. Celem zabiegu jest usunięcie źródła nieprawidłowych impulsów elektrycznych, które zakłócają prawidłowy rytm serca. Krioablację stosuje się najczęściej w przypadku migotania przedsionków, częstoskurczów nadkomorowych czy innych opornych na leki zaburzeń rytmu.

Zabieg jest szczególnie polecany pacjentom, u których arytmia wpływa negatywnie na jakość życia – powodując uczucie kołatania serca, duszności, zawroty głowy czy omdlenia. W niektórych przypadkach krioablacja jest jedynym skutecznym rozwiązaniem, zwłaszcza jeśli farmakoterapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub wywołuje działania niepożądane.

Metoda ta jest coraz częściej wybierana jako alternatywa dla klasycznej ablacji prądem o częstotliwości radiowej (RF). Krioablacja wykorzystuje skrajnie niskie temperatury, które działają mniej agresywnie na tkanki i mogą zmniejszać ryzyko powikłań. Jest to szczególnie ważne w przypadku struktur położonych w pobliżu ważnych nerwów lub naczyń krwionośnych.

Jak wygląda przygotowanie do krioablacji serca?

Przed zabiegiem pacjent przechodzi dokładną diagnostykę kardiologiczną, która ma na celu ocenę rodzaju i charakteru arytmii. Wykonywane są takie badania jak EKG spoczynkowe, EKG metodą Holtera (24-godzinne monitorowanie pracy serca), echokardiografia, a czasami także rezonans magnetyczny serca lub tomografia komputerowa.

Lekarz zleca także podstawowe badania krwi, m.in. morfologię, oznaczenie elektrolitów, wskaźniki krzepnięcia i funkcji nerek. W dniu zabiegu pacjent musi być na czczo. Od północy nie powinien jeść, pić ani przyjmować większości leków, chyba że lekarz prowadzący zdecyduje inaczej.

Sam zabieg krioablacji serca wykonywany jest zwykle w warunkach sali hemodynamicznej – czyli w specjalistycznym pomieszczeniu przystosowanym do zabiegów wewnątrznaczyniowych. Pacjent zostaje podłączony do monitorów, które na bieżąco rejestrują parametry życiowe: ciśnienie, tętno, saturację oraz rytm serca.

Choć procedura jest inwazyjna, nie wymaga pełnej narkozy. Najczęściej stosuje się znieczulenie miejscowe i lekkie środki uspokajające. Pacjent jest więc świadomy, ale nie odczuwa bólu.

Przebieg zabiegu krioablacji serca krok po kroku

Zabieg rozpoczyna się od wprowadzenia cienkich cewników przez żyły w pachwinie. Lekarz wprowadza je do serca, posługując się obrazowaniem fluoroskopowym (rentgenowskim) oraz trójwymiarową mapą elektroanatomiczną, dzięki której możliwe jest precyzyjne zlokalizowanie źródła arytmii.

Cewnik krioablacyjny ma na końcu specjalną końcówkę, która po dotarciu do odpowiedniego miejsca wewnątrz serca, zostaje schłodzona do temperatury ok. –70°C. W wyniku działania tak niskiej temperatury dochodzi do zamrożenia komórek odpowiedzialnych za nieprawidłowe przewodzenie impulsów.

Proces „zamrażania” trwa zwykle kilka minut. W jego trakcie lekarz ocenia skuteczność działania – jeśli rytm serca się unormuje, oznacza to, że tkanka odpowiedzialna za arytmię została skutecznie zneutralizowana. Po zakończeniu procedury cewniki są usuwane, a miejsce wkłucia zostaje zabezpieczone opatrunkiem uciskowym.

Zabieg krioablacji serca trwa od jednej do trzech godzin, w zależności od złożoności przypadku i typu arytmii.

Co dzieje się po krioablacji serca?

Po zabiegu pacjent pozostaje na sali pooperacyjnej przez kilka godzin. Lekarze monitorują stan ogólny, ciśnienie krwi oraz rytm serca. Jeśli wszystko przebiega prawidłowo, po kilku godzinach pacjent może wstać z łóżka i zjeść lekki posiłek. W większości przypadków hospitalizacja trwa od jednej do dwóch dób.

W miejscu wkłucia może wystąpić niewielki krwiak, obrzęk lub tkliwość, ale objawy te zwykle ustępują samoistnie. Pacjent może także odczuwać lekkie kołatania serca lub „przeskakiwanie” rytmu przez kilka dni – to naturalna reakcja organizmu i nie zawsze oznacza nawrót arytmii.

W ciągu kilku tygodni po zabiegu możliwe są tzw. arytmie przejściowe, które są efektem procesu gojenia się tkanek serca. Z tego powodu pierwsze kontrole pooperacyjne odbywają się po około 4-6 tygodniach. Końcową ocenę skuteczności przeprowadza się dopiero po 3–6 miesiącach.

Czego można się spodziewać po operacji krioablacji serca?

Większość pacjentów po zabiegu krioablacji serca doświadcza znaczącej poprawy jakości życia. Rytm serca stabilizuje się, ustępują objawy takie jak uczucie duszności, kołatanie, niepokój, zawroty głowy czy zmęczenie. Wielu pacjentów może wrócić do aktywności zawodowej i fizycznej już po kilku dniach lub tygodniach – wszystko zależy od stanu wyjściowego oraz rodzaju wykonywanej pracy.

Ważnym elementem rekonwalescencji jest przestrzeganie zaleceń lekarza prowadzącego – m.in. unikanie intensywnego wysiłku fizycznego w pierwszych tygodniach. Ważne jest stosowanie przepisanych leków oraz uczestnictwo w wizytach kontrolnych. Niektórzy pacjenci kierowani są także na rehabilitację kardiologiczną, zwłaszcza jeśli zabieg był częścią leczenia poważniejszych chorób serca, takich jak niewydolność krążenia.

Krioablacja serca nie zawsze prowadzi do całkowitego wyleczenia – u części chorych może dojść do nawrotu arytmii i konieczności powtórzenia zabiegu. Skuteczność krioablacji ocenia się jednak bardzo wysoko – w zależności od rodzaju arytmii, wynosi od 70% do nawet 90%. W połączeniu z odpowiednią opieką medyczną i zdrowym stylem życia, krioablacja pozwala wielu pacjentom na długo zapomnieć o problemach z rytmem serca.

Czy krioablacja serca wiąże się z ryzykiem?

Jak każda procedura medyczna, krioablacja serca niesie ze sobą pewne ryzyko powikłań, choć są one stosunkowo rzadkie. Do najczęściej opisywanych należą krwiaki w miejscu wkłucia. Czasem przejściowe zaburzenia przewodzenia, uszkodzenie żyły lub tętnicy, a w bardzo rzadkich przypadkach – tamponada serca (nagromadzenie płynu w osierdziu).

Istnieje także minimalne ryzyko uszkodzenia nerwu przeponowego, szczególnie podczas krioablacji żył płucnych – najczęściej jednak objawy są odwracalne. W porównaniu do klasycznej ablacji RF, krioablacja jest oceniana jako bezpieczniejsza w niektórych anatomicznych lokalizacjach, co sprawia, że coraz częściej jest wybierana jako metoda pierwszego wyboru.

Należy pamiętać, że sukces zabiegu i bezpieczeństwo pacjenta zależą nie tylko od technologii, ale także od doświadczenia zespołu medycznego. Dlatego warto wybierać ośrodki z dużą praktyką w zakresie elektroterapii i zabiegów ablacyjnych.

Podsumowanie: Krioablacja serca jako skuteczna droga do zdrowego rytmu

Krioablacja serca to nowoczesna, skuteczna i relatywnie bezpieczna metoda leczenia arytmii serca. Choć jest zabiegiem inwazyjnym, wielu pacjentów odczuwa znaczącą poprawę jakości życia już kilka dni po jego przeprowadzeniu. Dzięki zaawansowanej technologii oraz doświadczeniu lekarzy możliwe jest precyzyjne i trwałe wyeliminowanie źródeł nieprawidłowych impulsów w sercu.

Dla osób cierpiących na przewlekłe arytmie, które nie odpowiadają na leczenie farmakologiczne, krioablacja może być kluczowym krokiem w odzyskaniu zdrowia. Warto jednak pamiętać, że powodzenie zabiegu zależy również od przestrzegania zaleceń lekarskich i systematycznej kontroli stanu zdrowia.

Jeśli rozważasz krioablację serca lub masz skierowanie na taki zabieg – nie obawiaj się zadawać pytań swojemu lekarzowi. Dobrze poinformowany pacjent to pacjent spokojniejszy, bardziej współpracujący i mający większe szanse na pełny powrót do zdrowia.