Rozruszniki serca to niewielkie urządzenia wrzepiane pod skórę, których zadaniem jest utrzymanie odpowiedniego tętna i rytmu mięśnia sercowego przy pomocy impulsów elektrycznych. Rozwiązanie to jest stosowane w przypadku chorób, które zaburzają zdrową pracę serca i wpływają na jego wydolność.

Jak działają rozruszniki serca?

Kardiostymulatory składają się przeważnie z dwóch części: przewodów i generatora impulsów. Mieści on w sobie baterię i mały komputer, dzięki któremu możliwe jest odpowiednie zaprogramowanie rozrusznika. Taka stacja dowodząca waży mniej niż 50 gramów, ma średnicę od 2 do 5 cm, a jej grubość nie przekracza 1 cm – dzięki temu po wszczepieniu pod skórę nie jest niekomfortowa.

Przewody z kolei zakończone są elektrodami, które są przewleczone przez żyły i wszczepione do mięśnia sercowego. Wysyłają impulsy z generatora, a także wyczuwają aktywność elektryczną serca. Stymulator może mieć od jednego do trzech przewodów w zależności od typu rozrusznika.

Kto potrzebuje rozrusznika serca?

Serce ma problemy z utrzymaniem właściwego rytmu (arytmia) w przypadku wystąpienia pewnych chorób, a rozruszniki serca są zwykle stosowane jako część terapii m.in.:

• bradyarytmii – są to powolne rytmy serca, które mogą wynikać z choroby układu przewodzącego serca (takiego jak węzeł SA, węzeł AV lub układu Purkinjego);
• niewydolności serca – w tym przypadku stosuje się terapię resynchronizującą serca (CRT) lub stymulację dwukomorową;
• kardiomiopatii przerostowej;
• migotania przedsionków;
• zespołu wazowagalnego.

Jak wszczepia się rozruszniki serca?

Rozruszniki serca wszczepia się na dwa sposoby. Najczęściej stosowana technika bazuje na minimalnej inwazyjności i zastosowaniu jedynie znieczulenia miejscowego. W klatce piersiowej wykonuje się nacięcie, w którym wprowadzane są elektrody i rozrusznik serca. Przewody są wprowadzane do żyły, a następnie kierowane do serca za pomocą urządzenia do fluoroskopii. Pierwsza końcówka elektrody przyczepiana jest do mięśnia sercowego, a druga – dołączona do generatora impulsów – umieszczona w kieszeni utworzonej pod skórą w górnej części klatki piersiowej.

Drugi sposób wymaga znieczulenia ogólnego, a zabieg może być wykonywany jedynie przez chirurga w sali operacyjnej. Przyczepia on końcówkę elektrody do mięśnia sercowego, natomiast jej koniec umieszcza także pod skórą, ale w jamie brzusznej.

Korzyści z zastosowania rozrusznika serca

W przypadku chorób serca zamontowanie rozrusznika może znacznie poprawić komfort życia, samopoczucie, a dodatkowo zwiększyć poczucie bezpieczeństwa – dla wielu osób ten ostatni aspekt jest najważniejszy, ponieważ pozwala normalnie funkcjonować. Regulując rytm serca, rozrusznik może w licznych przypadkach wyeliminować objawy schorzeń kardiologicznych. Oznacza to, że osoby chore często mają więcej energii i rzadziej odczuwają duszności.

Trzeba jednak pamiętać o tym, że rozrusznik serca nie jest lekarstwem. Nie zapobiegnie ani nie zatrzyma chorób serca, a także nie zapobiegnie zawałom – nowe urządzenia mogą informować o pogarszającym się stanie mięśnia sercowego i alarmować o zbliżającym się zawale, ale same nie mogą go powstrzymać.